Terapia manualna

Praca fizjoterapeuty poleca na badaniu i leczeniu problemów w obrębie narządu ruchu. Dysfunkcje w obrębie połączeń stawowych stanowią przyczynę dolegliwości bólowych, dyskomfortu i ograniczonego zakresu ruchomości. Fizjoterapeuci z krakowskiej Pracowni Zdrowia wykorzystują w praktyce terapię manualną – metodę diagnostyczno-leczniczą bazującą na rozmaitych chwytach, uciskach i ruchach umożliwiających zniesienie występujących niedogodności. Na czym polega terapia manualna? W jakich problemach warto ją wykorzystać?

Czym jest terapia manualna?

Terapia manualna jest określana mianem techniki diagnostyczno-terapeutycznej, co oznacza, że fizjoterapeuci mogą ją wykorzystywać jednakowo do badania możliwości funkcjonalnych narządu ruchu i leczenia zlokalizowanych niedogodności. To jedna z niewielu form dziedzin medycyny, w której terapeuta ma bezpośredni wpływ na przeciwdziałanie istniejącym problemom czynnościowym. Choć diagnostyka manualna pozwala terapeucie na dokładne określenie przyczyny problemu, to niejednokrotnie zalecane są dodatkowe badania uzupełniające np. RTG lub USG.

Fizjoterapeuci z Pracowni Zdrowia w Krakowie zapraszają na konsultacje diagnostyczne i zabiegi bazujące na technikach z zakresu terapii manualnej.

Zasady terapii manualnej – czym jest gra stawowa?

Badanie w terapii manualnej polega na ocenie szeregu kwestii dotyczących narządu ruchu m.in. zakresu ruchomości czy siły mięśniowej. Jednak najistotniejszą kwestią jest sprawdzenie tzw. gry stawowej. Termin ten odnosi się do zależności między strukturami współtworzącymi staw, co umożliwia fizjoterapeucie analizę np. płynności i swobodę ruchu, występowania oporu/ zablokowania czy dolegliwości bólowych. Diagnostyka w terapii manualnej pozwala na lokalizację problemu i rozpocząć leczenie.   

Proces leczenia w terapii manualnej polega na użyciu różnych technik w formie pchnięć, ucisków czy delikatnych ruchów, które wykonywane są odpowiednich kierunkach, z właściwą prędkością i z odpowiednią siłą. Duże znaczenie odgrywa też właściwe ułożenie ciała pacjenta podczas zabiegu. Techniki stosowane w terapii manualnej – mobilizacje, trakcje i manipulacje – pozwalają przywrócić u pacjenta właściwą grę stawową, co jest równoznaczne z wyeliminowaniem dolegliwości i odzyskaniem prawidłowej funkcjonalności.

Warto jednak zaznaczyć, że terapia manualna nie dotyczy wyłącznie stawów i krążków międzykręgowych. Zabiegi terapii manualnej oddziałują też na przesuwalność i ruchomość tkanek miękkich: mięśni, torebek stawowych, ścięgien, powięzi, więzadeł oraz skóry i tkanki podskórnej.

Terapia manualna – działanie i efekty

• Zniesienie dolegliwości bólowych.
• Zmniejszenia napięcia mięśniowego.
• Polepszenie elastyczności i ruchomości tkankowej.
• Ograniczenie zmian zapalnych w obrębie tkanek miękkich.
• Przywrócenie prawidłowego zakresu ruchomości stawowej.
• Wyeliminowanie ograniczeń zablokowań w obrębie stawów.

Niewątpliwą zaletą terapii manualnej jest to, że jej efekty są zauważalne i odczuwalne już po pierwszych zabiegach.

Jakie są wskazania do terapii manualnej?

Głównymi wskazaniami do zabiegów z zakresu terapii manualnej są różnorodne zmiany przeciążeniowe (np. łokieć tenisisty), dyskopatie, problemy z napięciem mięśniowym, zespoły bólowe dotyczące stawów kręgosłupa, kończyn górnych i dolnych, okolic miednicy czy głowy i karku. Terapia manualna sprawdzi się zarówno w przypadku przewlekłego bólu uwarunkowanego nieprawidłową postawą ciała czy nadwyrężeniem pracą fizyczną, jak i problemów uwarunkowanych kontuzjami czy nadmiernym stresem. Ponadto terapia manualna może być łączona z innymi metodami rehabilitacji (np. terapią punktów spustowych, suchym igłowaniem, neuromobilizacjami wg Butlera) i znaleźć zastosowanie w przypadku takich schorzeń jak rwa kulszowa, migrenowe bóle głowy czy zaburzenia uroginekologiczne, które skutkują częstym oddawaniem moczu.

Przeciwwskazania do terapii manualnej

Choć terapia manualna jest bezpiecznym sposobem leczenia, to jednak dość bezpośrednio oddziałuje na struktury narządu ruchu. Dlatego też jest przeciwwskazana u pacjentów o osłabionym stanie kości (np. osteoporoza, zmiany martwicze, gruźlica kości, złamania i pęknięcia), więzadeł i ścięgien (np. naderwania). Oprócz tego terapia manualna jest niewskazana u osób z gorączką i chorobami zakaźnymi, chorobami nowotworowymi, zaburzeniami rozwojowymi stawów czy schorzeniami psychicznymi.

Pracownia Zdrowia w Krakowie – terapia manualna

Fizjoterapeuci z Pracowni Zdrowia zapraszają osoby z Krakowa i okolic na konsultacje z zakresu terapii manualnej. Nasi terapeuci dokonają gruntownego badania narządu ruchu, a w razie potrzeb zaproponują odpowiednie techniki manualne w celu przeciwdziałania występującym dolegliwościom. Ponadto zachęcamy do skorzystania z szeregu innych metod terapeutycznych, które okażą się równie wartościowe dla poprawy stanu zdrowia. Zachęcamy do kontaktu i rejestracji wizyt!

Bibliografia:

1. Guzman-Pavon M.J., et al. „Effect of manual therapy interventions on range of motion among individuals with myofascial trigger points: a systematic review and meta-analysis.” Pain Medicine 2022, 23(1): 137-143.
2. Bishop M.D., et al. „What effect can manual therapy have on patient’s pain experience?.” Pain Management 2015, 5(6): 455-464.
3. Zaworski K., et al. „Manualn therapy in the diagnosing and treatment of tennis elbow.” Reahbilitacja w Praktyce 2015, 6: 63-67.
4. Chochowska M. Marcinkowski J.T. „Znaczenie dotyku w medycynie – na przykładzie terapii manualnej tkanek miękkich. Cz. I. Wrażliwość dotyku, jej doskonalenie i obiektywizacja.” Hygeia Public Health 2013, 48(3): 262-268.
5. Chochowska M., Marcinkowski J.T. „Znaczenie dotyku w medycynie – na przykładzie terapii manualnej tkanek miękkich. Cz. II. Dotyk jako czynnik terapeutyczny i kod kulturowy.” Hygeia Public Health 2013, 48(3): 269-273.
6. Donatelli R.A., McMahon T.J. „Manual therapy techniques.” Physical Therapy of the Shoulder. Churchil Livingstone, 2012: 305-327.