Wady postawy dotyczące kolan odnoszą się do wszelkiego rodzaju anomalii w zakresie ich prawidłowego ustawienia. Nieprawidłowości związane z kolanami powodują natomiast rozmaite problemy dotyczące mięśni, więzadeł i kości. Rezultatem wad w obrębie stawów kolanowych są różnorodne upośledzenia dotyczące funkcjonalności narządu ruchu np. zaburzenie prawidłowego cyklu chodu.
Wady dotyczące kończyn dolnych i stawów kolanowych mają dwojaki charakter:
Koślawość najłatwiej określić mianem przesadnego zwrócenia kolan do środka, co w konsekwencji powoduje nadmierne odwiedzenie podudzi. Kolana koślawe mogą być rezultatem długofalowego i regularnego obciążenia stawów kolanowych (np. wskutek zaawansowanej otyłości). Oprócz tego patologiczna koślawość może nastąpić wskutek np. przebytego urazu (skręcenia lub zwichnięcia), wrodzonych zmian w układzie kostnym, krzywicy czy porażenia mózgowego.
Zmiana w ustawieniu kości kończyn dolnych to jednak nie wszystko. Drugim objawem jest zaburzenie napięcia mięśni i więzadeł. Te znajdujące się na zewnętrznej części uda ulegają przykurczowi i nadmiernemu napięciu (np. pasmo biodrowo piszczelowe, mięsień dwugłowy uda), natomiast te ulokowane wewnętrznie są nadmiernie osłabione i rozciągnięte (np. więzadło poboczne piszczelowe, głowa przyśrodkowa mięśnia czworogłowego uda).
Termin szpotawości odnosi się do wady polegającej na zwróceniu kolan na zewnątrz, a podudzia zostają nadmiernie przywiedzione. Kolana szpotawe, podobnie jak w przypadku koślawości, mogą stanowić efekt urazów mechanicznych narządu ruchu (skręcenie lub zwichnięcie), krzywicy, zmian porażennych, deformacji kości i przesadnego, długotrwałego obciążenia kończyn dolnych. Jeżeli chodzi o zaburzone napięcie mięśni i więzadeł, to jest odwrotne względem koślawości. Przy kolanach szpotawych struktury zlokalizowane po wewnętrznej stronie są przykurczone i nadmiernie napięte, a te na zewnątrz zostają rozciągnięte i osłabione.
Bibliografia: