Zgrzytanie zębami, szczękościsk czy też po prostu bruksizm jest chorobą zaliczaną do grona zaburzeń o charakterze psychosomatycznym. Z jednej strony specjaliści dostrzegają w bruksizmie formę zaburzenia snu, część traktuje go jako problem typowo stomatologiczny, a fizjoterapeuci widzą w nim problem w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych. Bruksizmem określa się schorzenie prowadzące do wyjątkowo silnego zaciskania i ścierania zębów, które następuje zupełnie nieświadomie. Szczękościsk może doskwierać zarówno za dnia, jak i nocą.
Problem bruksizmu nie jest uwarunkowany przed konkretną przyczynę. W wielu przypadkach szczękanie i zaciskanie zębów ma podłoże stresowe i wiąże się z występowaniem mniej bądź bardziej nasilonych problemów emocjonalnych. Również osoby z zaburzeniami psychicznymi (np. nerwica, depresja, zespoły lękowe) i stosującymi leki psychotropowe mogą borykać się z bruksizmem.
Zgrzytanie zębami wraz z ich mocnym zaciskaniem może być także wynikiem innych problemów:
Ponadto nie można zapominać, że bruksizm może być uwarunkowany przez czynniki dotyczące bezpośrednio zgryzu np. wrodzone wady zgryzu, przesadne żucie gumy i związane z tym nadmierne napięcie mięśni w obrębie twarzy, karku i szyi, ubytki w uzębieniu prowadzące do dysbalansu w zakresie napięcia, czy też źle dobrana proteza.
Głównym objawem bruksizm jest niezwykle silne zaciskanie zębów oraz ich niekontrolowane zgrzytanie. W rezultacie kondycja uzębienia zostaje mocno nadwyrężona, co w konsekwencji prowadzi do wielu problemów np. ścierania szkliwa czy pękania koron. Zęby wykazują też nadwrażliwość m.in. na spożycie twardych, zimnych lub ciepłych produktów. Ponadto osoby ze szczękościskiem często borykają się z takimi nieprawidłowościami jak uszkodzenia dziąseł czy wzmożona tendencja do krwawień.
Jednak problemy związane z obecnością bruksizmu nie ograniczają się wyłącznie do uzębienia. Nadmierne ściskanie i częste szczękanie zębami prowadzi do wzmożenia napięcia mięśni twarzy, szyi i karku. Efektem tego są mniej lub bardziej odczuwalne dolegliwości bólowe (m.in. głowy, barków, pleców, a nawet oczu), migreny, ograniczona ruchomość stawów skroniowo-żuchwowych (m.in. w postaci trudności z żuciem), problemy ze słuchem (szumy uszne), a nawet zniekształcone rysy twarzy.