Problem określany chondromalacji polega na stopniowej degradacji tkanki łącznej, która współtworzy rzepkę. Postępujący proces rozmiękania struktury rzepki prowadzi do powstawania ubytków w jej budowie. To z kolei skutkuje osłabieniem jej wytrzymałości, co w konsekwencji prowadzi do zwiększonego ryzyka urazów i rozwoju zmian zwyrodnieniowych.
Czynniki ryzyka rozwoju chondromalacji rzepki można podzielić na dwie grupy. Do pierwszej grupy należą wszelkiego rodzaju zaburzenia dotyczące prawidłowego metabolizmu tkanki chrzęstnej np. wskutek upośledzenia produkcji kolagenu. Tego typu nieprawidłowości są przeważnie związane z chorobami przewlekłymi np. gruźlicą kości, reumatoidalnym zapaleniem stawów czy też alkaptonurią.
Ponadto chondromalacja rzepki jest efektem różnorodnych urazów mechanicznych narządu ruchu. Mniej lub bardziej poważne kontuzje sportowe (skręcenia/ zwichnięcia stawów) przyczyniają się do nadwyrężenia wytrzymałości tkanki chrzęstnej, co w konsekwencji wywołuje negatywne zmiany strukturalne i osłabienie rzepki. W tym przypadku chondromalacja może stanowić następstwo np. długotrwałego przeciążenia stawów kolanowych wskutek nadwagi, wad kolan i wad stóp, nieprawidłowej techniki wykonywania ćwiczeń oraz nadmiernie intensywnych treningów bądź złamań kostnych. Problem chondromalacji rzepki jest bardzo popularny wśród osób aktywnych fizycznie, a zwłaszcza biegaczy, kolarzy czy zawodników piłki nożnej.
Głównym objawem degeneracji tkanki chrzęstnej i stopniowego rozmiękania rzepki jest silnie odczuwany ból. Dolegliwości bólowe są umiejscowione w miejscu występowania rzepki, czyli w przedniej części stawu kolanowego, natomiast pacjent odczuwa ból głęboko, w środku stawu kolanowego. Ból w początkowym stadium chondromalacji występuje jedynie podczas aktywności fizycznej. Z czasem zaczyna doskwierać także w spoczynku.
Inne objawy współtowarzyszące chondromalacji rzepki to:
Powyższe niedogodności sprawiają, że wzorzec chodu ulega upośledzeniu. To z kolei powoduje wyrobienie kompensacyjnych ruchów, które mogą przyczynić się do rozwoju wad postawy ciała. Natomiast silnie odczuwane dolegliwości bólowe często ograniczają aktywność fizyczną, co w konsekwencji może powodować stopniowy spadek masy mięśniowej.