Liczba osób niepełnosprawnych W Polsce stanowi 4,7 mln (według Narodowego Spisu Powszechnego i Mieszkań z 2011r.), to daje 12,2% ludności kraju. Do najczęstszych przyczyn niepełnosprawności zalicza się choroby układu krążenia, narządu ruchu oraz schorzenia neurologiczne. Oprócz wymienionych, do grupy wymagającej pomocy w codziennym funkcjonowaniu, należą osoby z dysfunkcją wzroku i słuchu, z chorobą psychiczną i upośledzeniem umysłowym. Wszystkie grupy wymagają szczególnego podejścia w edukacji, na rynku pracy i w życiu codziennym.
W Polsce zawód asystenta osoby niepełnosprawnej istnieje od 2001 roku - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 marca 2001 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2001 r. Nr 34, poz. 405) do grupy zawodów oznaczonych symbolem 346 – Pracownicy pomocy społecznej i pracy specjalnej, utworzono następujące zawody:
- Asystent osoby niepełnosprawnej
- Opiekunka środowiskowa
- Opiekun w domu pomocy społecznej
„Asystent ułatwia osobie niepełnosprawnej wykonywanie czynności dnia codziennego, pomaga jej w uzyskaniu jak największej samodzielności oraz współpracuje z instytucjami i organizacjami społecznymi w celu zapewnienia optymalnych warunków do samodzielnej rehabilitacji; wspiera osoby niepełnosprawne w realizacji programu rehabilitacji społecznej i zawodowej”.
Idea asystowania
Idea asystowania osobom niepełnosprawnym wywodzi się z ruchu Independent Living (niezależne życie), powstałego pod koniec lat 60-tych w Stanach Zjednoczonych. Założeniem Independent Living jest zapewnienie osobom z niepełnosprawnością możliwości wyboru i kontroli nad codziennym życiem, czyli możliwość decydowania o sobie, dokładnie takie same, jak mają osoby pełnosprawne. Inaczej mówiąc ruch ten dąży do stworzenia osobom z niepełnosprawnością takiego otoczenia, które umożliwi im w jak największym stopniu niezależne funkcjonowanie. Independent Living zakłada odejście od zinstytucjonalizowanych form opieki nad osobami z niepełnosprawnością. Ich celem jest umożliwienie tej grupie ludzi chodzenia do tych samych szkół, jeżdżenia tymi samymi autobusami, pracy, jak ludzie nie posiadający orzeczenia o niepełnosprawności.
Jakie są zadania asystenta osoby niepełnosprawnej?
Rola asystenta osoby niepełnosprawnej zawarta jest w trzech głównych obszarach działania:
- Ułatwienie wykonywania czynności dnia codziennego
- Wspieranie w realizacji programu rehabilitacji społecznej i zawodowej
- Współpraca z organizacjami i instytucjami społecznymi
Głównym zadaniem asystenta jest podnoszenie jakości życia osoby z niepełnosprawnością poprzez ułatwienie jej wykonywania czynności dnia codziennego, wspieranie samodzielności i niezależności. Pomaganie w korzystaniu z ofert kulturalnych, edukacyjnych, sportowych i turystycznych.
Asystent to osoba, która spędza bardzo dużo czasu z niepełnosprawnym podopiecznym. Dzięki temu jest często pierwszą osobą, która może rozpoznać i przeanalizować sytuację społeczną i warunki życia osoby z niepełnosprawnością. Następnie wspólnie z nią przemyśleć w jaki sposób można pewne rzeczy zmienić i ułatwić dzięki temu funkcjonowanie w życiu codziennym.
Asystent ma być jak proteza, a nie opiekun.
Asystent uzupełnia możliwości osób z niepełnosprawnością w tych obszarach, w których występują jakieś ograniczenia, ale nie wyręcza i nie zastępuje osoby z niepełnosprawnością w jego pracy!
